16.11.2022

Informacja o zmianie Ustawy Pzp z dnia 7 października 2022 r.

Szanowni Państwo,   uprzejmie informujemy, że w Dzienniku Ustaw w dniu 26 października 2022 r., pod poz. 2185 została ogłoszona ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, która wprowadza zmiany m.in. w ustawie z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (dalej PZP).


Art. 44 przywołanej ustawy wprowadza zmiany w dwóch przepisach ustawy PZP tj. zmienia brzmienie art. 439 oraz art. 455 ustawy PZP.

Zgodnie z wprowadzoną zmianą art. 439 ust. 1 ustawy PZP otrzymał brzmienie:

„1. Umowa, której przedmiotem są roboty budowlane, dostawy lub usługi, zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy, zawiera postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany ceny materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia.

Wskazana zmiany dotyczy waloryzacji umów. Z dotychczasowych przepisów ustawy PZP wynikało, że umowa, której przedmiotem są roboty budowlane lub usługi, zawarta na okres dłuższy niż 12 miesięcy, powinna zawierać postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany ceny materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia.

Nowelizacja przewiduje obowiązek zawarcia klauzul waloryzacyjnych również w przypadku umów na dostawy. Dodatkowo skrócono termin 12 miesięcy do 6 miesięcy - tym samym, już w przypadku umów, których okres przekracza pół roku konieczne będzie wprowadzenie do umowy klauzuli waloryzacyjnej.

Odpowiednio zmienione zostało brzmienie art. 439 ust 5 ustawy PZP, który dotyczy obowiązku waloryzacji umów podwykonawczych przez wykonawców.

Art. 455 ust. 1 pkt 4 ustawy PZP dopuszcza możliwość zmiany umowy bez przeprowadzania nowego postępowania o udzielenie zamówienia:

„4) jeżeli konieczność zmiany umowy, w tym w szczególności zmiany wysokości ceny, spowodowana jest okolicznościami, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć, o ile zmiana nie modyfikuje ogólnego charakteru umowy a wzrost ceny spowodowany każdą kolejną zmianą nie przekracza 50% wartości pierwotnej umowy”.

Nowelizacja wprowadza doprecyzowanie, że zmiana na podstawie ww. przepisu może w szczególności dotyczyć zmiany wysokości ceny. Pozostałe przesłanki określone w przepisie nie ulegają zmianie. Z praktycznego punktu widzenia zmian ta ma charakter nieistotny, nawet bez ww. nowelizacji zmiana ceny na podstawie art. 455 ust. 1 pkt 4 ustawy PZP była bowiem jak najbardziej dopuszczalna.

Możliwość zmiany umów obecnie wykonywanych

Ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, poza wyżej omówioną nowelizacją ustawy PZP, określa również istotne zasady zmiany umów zawartych przed 10 listopada 2022 r. i będących w trakcie realizacji w tym dniu.

Zgodnie z art. 48 ust. 1 ww. ustawy, warunkiem dla dokonania zmiany jest stwierdzenie istotnej zmiany cen materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia publicznego, których zamawiający, działając z należytą starannością, nie mógł przewidzieć, pod warunkiem, że kolejne wprowadzane zmiany nie przekroczą 50% wartości pierwotnej umowy.

Zgodnie z art. 48 ust 1 ww. ustawy zmiany umowy mogą polegać na:

1.    zmianie wysokości wynagrodzenia wykonawcy,

2.    dodaniu postanowień dotyczących zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia wykonawcy – w przypadku umów, które nie zawierają takich postanowień,

3.    zmianie postanowień dotyczących zasad wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia wykonawcy, w szczególności w zakresie maksymalnej wartości zmiany tego wynagrodzenia – w przypadku umów, które zawierają takie postanowienia,

4.    zmianie postanowień umowy dotyczących jej wykonania, w szczególności dotyczących:

a)    zakresu świadczenia wykonawcy, z czym może wiązać się odpowiadająca jej zmiana wynagrodzenia wykonawcy lub sposobu rozliczenia tego wynagrodzenia,

b)    terminu wykonania umowy lub jej części, lub czasowego zawieszenia wykonywania umowy lub jej części,

c)   sposobu wykonywania umowy.

Zmiana umowy dokonana na podstawie art. 48 ust 1 ustawy z dnia 7 października 2022r. o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców może obejmować nie tylko zwiększenie wynagrodzenia, ale także może dotyczyć zmiany zakresu świadczenia wykonawcy. Omawiana ustawa potwierdza możliwość wprowadzenia do umowy nowej klauzuli waloryzacyjnej lub też odpowiednie dostosowanie już istniejącej klauzuli waloryzacyjnej np. poprzez zwiększenie maksymalnej wartości zmiany umowy. Omawiany przepis nie wprowadza obowiązku dokonania waloryzacji umowy, podobnie jak art. 455 ustawy PZP, wskazuje jedynie, że zmiana jest dopuszczalna. W przypadku dokonywania zmiany wysokości wynagrodzenia wykonawcy z powołaniem na omawiany przepis, ust. 2 art. 48 ww. ustawy wskazuje, że:

- strony ponoszą zwiększony koszt wykonania zamówienia publicznego w uzgodnionych częściach (ustawa nie określa jednak jakie proporcje zastosować),

- sposób zmiany wynagrodzenia może być ustalony z użyciem odesłania do wskaźnika zmiany ceny materiałów lub kosztów, w szczególności wskaźnika ogłaszanego
w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Decydując się na dokonanie zmiany Zamawiający powinien mieć na uwadze, ze wzrost wynagrodzenia wykonawcy spowodowany każdą kolejną zmianą wprowadzoną na podstawie przywołanych przepisów nie powinien przekroczyć łącznie 50% wartości pierwotnej umowy.

W przypadku wprowadzenia zmian umowy w powyższym zakresie, wykonawcy będą odpowiednio zobowiązani do zmian umów ze swoimi podwykonawcami w zakresie odpowiadającym zmianom cen materiałów lub kosztów dotyczących zobowiązania podwykonawcy.

Omówione powyżej przepisy wchodzą w życie w dniu 10 listopada 2022 r.

Link do ustawy https://dziennikustaw.gov.pl/D2022000218501.pdfinfo